LienDe laatste tijd gebruik ik regelmatig kokosolie in de keuken, deels dankzij de langzame switch naar de Paleo-keuken (waarin kokosolie zo heilig is als de koe in India, heel heilig dus, you get the point), deels dankzij de vele goede dingen die ik al las over deze vetstof. Natuurlijk wil ik niet zomaar slaafs kokosolie gaan gebruiken, gewoon omdat dat de tendens is binnen de paleo-beweging. Hell, er zijn mensen die kwikzilver zouden beginnen vermalen tussen hun cornflakes als er maar genoeg predikanten het goedje online zouden promoten. Nee, ik ga liever op zoek naar het juiste evenwicht en wil daarbij zowel de argumenten pro en contra kennen. Als ik het ga gebruiken, dan wil ik weten waarom en of het wel zo goed is als mensen beweren. Daarom zet ik voor jullie even de voor- en nadelen van kokosolie op een rijtje.
Kokosolie of kokosvet
Kokosolie of kokosvet is een plantaardige vetstof die gewonnen wordt uit- thank you Captain Obvious– het geperste vruchtvlees van kokosnoten. Het bestaat voornamelijk uit verzadigde vetten (90%), wat atypisch is voor plantaardige vetstoffen. De meeste plantaardige vetstoffen bestaan voornamelijk uit onverzadigde vetten. Verzadigde vetten worden de dag van vandaag afgeraden in het kader van een goede voeding, omdat ze slecht zouden zijn voor hart-en vaatziekten (ze zouden zowel de “goede” als “slechte” cholesterol verhogen). Toch wordt deze aanname de laatste jaren serieus in twijfel getrokken.
Voordelen
Het internet ontploft echt van de artikels die kokosolie (en dus de verzadigde vetten die ze bevat) op een voetstuk plaatsen, inclusief bloemenkransen, trompetgeschal en wierrook. Er worden allerlei goede eigenschappen aan toegeschreven en sommige zouden het liefst van al ALLES in kokosolie bereiden. Er wordt vaak beweerd dat kokosolie een antibacterieel werking heeft dankzij het hoge gehalte aan laurinezuur (tegen acne bv.) . Daarnaast worden aan kokosolie juist gunstige effecten toegeschreven op hart- en vaatziekten en onze cholesterol. Het zou weinig calorieën bevatten en onze spijsvertering helpen. Helaas is hier zeer weinig wetenschappelijk bewijs aanwezig die deze stellingen kan staven. In dit artikel van Liesbeth Oerlemans wordt duidelijk en wetenschappelijk onderbouwd geschreven over de claims over kokosolie. Voor de antibacteriële eigenschappen hoe je kokosolie dus niet bepaald te gaan eten. Voor de calorieën moet je het ook niet doen, want ze bevat evenveel calorieën dan bv. olijfolie. Voor wat dan wel?
Kokosolie, omdat het voornamelijk uit verzadigde vetten bestaat, kan verhit worden zonder dat het gaat oxideren. Wat wilt dit zeggen, oxideren, is dit slecht? Ja. Want tijdens de oxidatie van vet kunnen mogelijke schadelijke verbindingen gevormd worden. Oxidatie van vetten zou dus moeten vermeden worden. En hierin is kokosolie wel een winner want zelfs op extreem hoge temperaturen blijft deze vetstof stabiel. Dit wil zeggen dat deze vetstof uitermate geschikt is om in te bakken of frituren. Waarschijnlijk net iets beter dan olijfolie bijvoorbeeld.
Je kan kokosolie ook uitwendig gebruiken, op droge plekken (zeker in de winter), je benen, …het ruikt hemels en je huid wordt goed gehydrateerd. De antibacteriële werking (tegen acné) werd nog niet genoeg aangetoond dus dat laat ik in het midden, maar ik heb het zelf al eens op de beentjes gesmeerd en boy wat waren die zacht! Daar doe je alvast niks mis mee 🙂
Nadelen
Natuurlijk zijn er nadelen. Te veel van iets is nooit goed. Maar wat kokosolie betreft, bespeur ik twee grote nadelen:
Het prijskaartje. Want kokosolie is duur, héél duur. Voor een pot geurloze koksolie van 500g betaal je al gauw 6 euro. Voor een pot vierge koksolie is dat ongeveer het dubbele. Wat is het verschil tussen geurloze en vierge kokosolie? Geurloos kokosvet heeft een ontgeuringsproces ondergaan om de kokossmaak eruit de laten verdwijnen. Op die manier is kokosvet toegankelijker gemaakt voor mensen die niet aan de smaak kunnen of willen wennen.
De geur/smaak. Niet iedereen lust kokos. De vierge variant van kokosvet ruikt en smaakt echt een beetje naar kokos. Als je dit niet graag eet, dan gebruik je best wat anders. De geurloze variant kan je wel gebruiken, deze is smaakloos. Ikzelf gebruik voor wokgerechten en groenten de vierge olie. Daar past de smaak bij en om je wokschotels in te bereiden is dat echt heerlijk! Voor vlees gebruik ik sowieso de geurloze variant. Een biefstuk met kokossmaak? Nee bedankt 😉
Conclusie
Ik ben blij dat ik wat onderzoek heb verricht. Tot nu toe had ik namelijk enkel argumenten pro kokosolie gevonden. Ik onthoud nu vooral dat kokosolie een vetstof is en blijft en dat je er plots niet heel kwistig ermee moet omspringen voor de vele goede eigenschappen. Er is namelijk te weinig wetenschappelijk bewijs voor. Ik ga het zeker wel blijven gebruiken omdat ik genoeg heb gelezen om te weten dat het een goede vetstof is om in te bakken. Het oxideert niet en is stabiel. Ik weet nu echter wel dat de gezondheidsvoordelen redelijk overdreven worden op het internet. Mensen nemen heel makkelijk argumenten over, ook ik eigenlijk, come to think of it. Het kan heel aanstekelijk werken wanneer je zoveel positieve dingen hoort over een product. Maar je moet kritisch blijven en niet noodzakelijk alles aannemen wat men zegt, zeker niet online ;-). Dus kokosolie = goed + lekker, maar als je toch liever olijfolie of boter gebruikt moet je dat vooral doen!